Yunanistan’ın merkez adalarından!
KOS
Coğrafi, demografik ve pek çok farklı ortaklıklarımız var!
300 km2’ye yaklaşan alanda yaşayan 50 bin civarı nüfus var. Belki onda biri Türk asıllı? Zaten sokaklarda, rest ve publarda Türkçe konuşmalar duyacaksınız.
Bodrum Turgutreis’in tam karşında bir ada; ‘Kos’…
Organik bir bağ var toplumlar arasında. Onlarda gelmişler, biz de gitmişiz. Kalmışlar; kalmışız!
Yunanistan’ın meşhur ‘12 adalar’ından biri. Oldukça büyük!
‘Kos’ limanı merkez olarak kabul edilir ve Ege’de pek çok adaya buradan ulaşılır.
Bizimkiler ‘İstanköy’ demiş. Ege’nin güney doğusunda yer alan ada, rüzgarlara açık ve bundan dolayı sörf yapanlar için vazgeçilmez. Şüphesiz daha pek çok su sporları yapılıyor burada! Ancak turisti buraya çeken en önemli etmen tarih…
Tabi ilkin ‘Hipokrat’ akla geliyor. Tıbbın babası burada doğmuş, uzun bir süre de burada yaşamış. İlk eğitimini aldığı yer ‘Asklepion’.
Burası farklı basamak sistemli, ayrıştırılmış bir yer. Merkeze yaklaşık 4 km. mesafede! Tapınaklar, kaplıcalar, okul ve revir gibi binaların çevrelediği bir oluşum.
I.O 460’larda doğduğu var sayılan ‘Hipokrat’ın eğitim aldığı bu yerin kuruluşunun tarihini tahmin etmek zor? Adayı panoramik biçimde gören bir yapısı var.
Ama tıbbın babası ustalığa erince öğrencilerine bildiklerini ünlü bir ağacın altında anlatmış yıllarca. ‘Hipokrat ağacı’ deniyor buna; elbette bir hikaye de olabilir? Ağaç gerçekten görkemli ve yıllara meydan okuyor.
Kos’u uzun zamanda ve geniş imkanlarla gezmek lazım; büyük bir ada ve çarpıcı hikayeleri var.
Burada araba kiralanabilir. Adaya araç geçirmek de mümkün!
Ya da, uçak ile gelinecek. Ülkemizden direkt uçuş yok. Aktarmalı olabilir?
Bodrum ve Turgutreis’den, hatta son dönemlerde Didim’den deniz yolu imkanları var!
Ana kara da, ‘Pire’ limanından da feribot seferleri gündemde.
‘Kos limanı’, Türk sularından kendi tekneleri ile geçmek isteyenler için de uygun. Bağlanma alanları limanın içinde. Büyük gemiler ise limanın dışında demirliyor.
Bu arada Kos’a, Bodrum veya Turgutreis’den günü birlik olarak da geçilebilir.
Farklı şirketler yaklaşık olarak yakın saatlerde kalkıyor ve dönüyor! Yeter ki ‘Schengen’ vizeniz olsun ve tabi Eurolarınız. Merkeze yaklaşık 3 km. mesafedeki ‘Platani’ biz ‘Germe’ olarak biliriz. Türklerin en çok yaşadığı bölge!
‘Meropi’, ‘Nymhaia’, ‘Karys’… Kos’un tarih sahnesindeki önceki adları!
Osmanlılar 1523’de ‘Hospitalier’ şövalyelerinden almışlar adayı. Rodos şövalyeler aslında!
1912’ye dek 400 yıl kadar Osmanlı hakimiyeti. Sonrasında İtalyanların, Almanların, ve İngilizleri adası burası.
Kos 1947’den sonra Yunanistan’a bırakılmış.
1933’de büyük bir deprem sonrasında adeta ufalanan Kos; dönemde hakim olan İtalyanlar tarafından yeniden inşa edilmiş.
Uzo’ların eşlik ettiği müthiş sofralara şahit olursunuz burada. Yunan yerel lezzetleri ve ada mutfağı zaten orjindir! Şüphesiz deniz ürünleri revaçta.
Ama ada büyük ve hayvancılık da ön planda. İşte o nedenle de kırmızı et de girmiş mutfaklara! Çok özel keçiler beslenir ve etinden çeşitli lezzetler yaratılır! Deneyebilirsiniz…
Günübirlik gelenler dışında adayı tamamı ile keşfetmek 3-4 gün alabilir. Tabi ne istediğinize bağlı?
‘Kos’ enteresan bir ada; kış mevsiminde de özellikle bölgeye yakın yaşayan yurttaşlar için ilginç olabilir? Tabi ulaşım koşulları önemli?
‘Kos’tan kalkan günübirlik tur tekneleri ile adaya yakın Yunanistan’ın en küçük yerleşiminin olduğu ‘Pserimos’ adası da görülebilir. Bazı turlarda, ülkenin geçmişte en önemli sünger adası olan ‘Kalymnos’un arkasına da yanaşırlar birkaç saatliğine tekneler?
Eşsiz denizler vardır burada. Ve; çok samimi bir ortam.
Ama Kalymnos’u başka zamanda genişçe keşfetmek gerekir.
‘Özgürlük’ diğer adı ile ‘Elefterios’ meydanı, adanın merkezidir!
Hayat burada akar. Belediye pazarında çok çeşitli alışverişler yapılabilir. Tam karşıdaki arkeoloji müzesi kesin görülmeli. Çok kapsamlı olmasa da adanın tarihine ilişkin ilginç buluntuları ile enteresan.
Diğer taraftan yakında, Osmanlı döneminde 1724’e tarihli ‘Defterdar İbrahim Paşa Cami’inden kalanlar var! Ama arkadaki agora kalıntıları antik yerleşime dair çok daha ilginizi hak ediyor! Roma öncesine tarihlendiği bilgisi var, sağlıklı kazı ve bilgiler olmadığından onay vermek zor. Burada mozaik döşemeler ilgi çekici! Birkaç sütun başı birleştirilmiş. Kimi yerlerde dükkan olduğu gözlenen yapılar mevcut.
Tarih tutkunları için belki de en özel mekan; ‘Neratzia Kalesi’nden kalanlar!
1300’erin başından bu yana ayakta olduğu söyleniyor? Devamında çeşitli onarımlar görmüş tabi. İşte o ünlü ‘Hipokrat ağacı’ da bu kalenin girişinde.
Kos’ da genel anlamda tarihsel mekanlar içi içe ve merkeze yakın. İlginizi çekebilecek 1786’ya tarihli ‘Cezayirli Hasan paşa Camisi’ de burada.
‘Kefalos’ önemli bir bölge bu adada. Masmavi deniz yukarılardan, eski kaleden resimlenebilir?
Bu yol üzerinde tarih severler için ilginç olabilecek ‘Agios Stefanos’ yapısı var! Bir bazilika kalıntısı ve yakındaki mozaikleri özel. Tabi doğa oluşumları ile yapı değişmiş olabilir. Hemen karşıda, yüzme mesafesinde küçük bir adada minik bir kilise?
Kos’da sürprizler devam ediyor!
‘Marmari’ ve ‘Tigaki’ plajları. Dikkat bu ikisi arasında, tatlı su gölü var.
Kos; sayısız balığın ve tabi ki et ürünlerinin mutfaklarda yerini aldığı bir ada demiştik. Bunlara yerel şaraplar da eşlik eder. Bağcılık adanın özellerinden! Elbette zeytinyağı hemen her Yunan adasında olduğu gibi burada da özel! Her ikisi de hediyelik olarak düşünülebilir!
Ada, aynı zamanda bir kaplıca merkezi bu özellikte değerlendirilebilir! Bir başka özellik ise at biniciliği… ‘Mastihari’de bunu yaşamanız söz konusu! Merkezden sadece 20 km mesafede…
‘Kardemenia’ bazı teknelerin yanaştığı Kos’un bir başka limanı. Merkeze karadan yaklaşık 30 km. mesafede. İncelenmeye değer!
750 kişi kapasiteli ‘odeon’ tarih severleri mutlu edecektir; antik kente dair?
Kapsamlı bir kazı çalışması ne yazık ki yok. Bu anlamda sağlam görsel ve bilgiler de! Yine de çıkarılanlara göre Kos’un son derece önemli bir yer olduğunu anlıyoruz…
Merkezde kalanlar ‘Lampi’ plajında uçsuz bucaksız güneşlenebilir yüzebilir.
Adaya tekneyle yanaştığınızda ana plajının hemen sağında sayısız plaj göreceksiniz. Bazıları aynı zamanda rest ve kafe hizmeti de verir.
Kimi ‘Kos’ ziyaretçileri ‘Therme’ plajının tercih eder. Merkeze sadece 12 km mesafede. Ancak bir ayrım; burada termal sular da var…
Merkeze yakın olanlar için ‘Agia Paraskevi’ kilisesi ilginç olabilir.
2017 depreminde ciddi hasar görmüş ama ada için önemli…
Kos için anlatılacaklar bununla da bitmiyor. Özetlemeye çalıştım.
‘Zia’ köyüne girelim biraz. Tarihsel değeri var, mimari unsurları ile ön planda. Keyifli cafe ve restler eşlik eder! Diğer yandan içeride iki minik kilise!
Devasa surlarla çevrili ‘Antimachia kalesi’ de aklınızda bulunsun.
Çok tadilata ihtiyaç var, umarım kısa zamanda yapılır! Manzara yıkılır?
Kos adasında şarap kadar balda önemli. Arıcılık merkezi olan iç köyler var. Buraya gelirseniz mutlaka bal alın.
Anlaşılacağı gibi Yunanistan’ın bu adasında yapılacak, gezilecek çok aktivite ve alanlar mevcut! Elbette alınacaklar da çok fazla!
Tarihsel ve turistik anlamda gerçekten çok önemli bir ada Kos; ve bize çok yakın! Mutlaka görülmesi gerekenlerden?
